“ШИНЭ ЖИЛ”-АНХНЫ БОГИНО ХЭМЖЭЭНИЙ УРАН САЙХНЫ КИНОНЫ ТУХАЙ

“ШИНЭ ЖИЛ”–АНХНЫ БОГИНО ХЭМЖЭЭНИЙ УРАН САЙХНЫ КИНО

ӨДГӨӨ 70 ЖИЛ БОЛЛОО

            1946-1953 онуудад Монгол кино үйлдвэр уран сайхны кино үйлдвэрлэж, бүтээгээгүй байсан үед анхны мэргэжлийн боловсон хүчин Ц.Зандраа 1954 онд сургуулиа төгсөж ирээд, Д.Жигжид, Д.Ганжуур, Ц.Доржпалам зэрэг залуу уран бүтээлчидтэй гар нийлэн зохиолыг бичиж, найруулан “Шинэ жил” анхны богино хэмжээний уран сайхны киног бүтээжээ. Уг кинонд хэдийгээр шинэ жилийн гоёлоо өмссөн гацуур мод, цасан охин, өвлийн өвгөн гарахгүй ч гэсэн агуулга, зохиомж, яриа өөрөө “Хөдөлмөрийн шинэ жил”-ийг илтгэж өгдөг.

 

 

 

 

“Шинэ жил” 3 бүлэг, 35 мм-ийн,хар цагаан,дуутай уран сайхны киноны зохиол, Урлагийн хэргийн эрхлэх хорооны тогтоол, тушаал, бусад бичгүүд /Дугаар №30/13  1954он 07сарын 09 өдөр-39 хуудас,киноны дуу дүрсний негатив, лаванд, контратип нийт 15 бүлэг архивт хадгалагдаж байна.Үргэлжлэх хугацаа 27минут 39 секунд.

Зохиолч бөгөөд найруулагч – Ц.Зандраа

Операторууд – Д.Жигжид,Д.Ганжуур

Зурагчин – Ц.Доржпалам

Голлон тоглогчид:

   Дулмаа – З.Долгорсүрэн

   Долгор – Т.Цэвээнжав

   Пунцаг – Ц.Цэрэндорж

   Цэрмаа – Б.Цэрэндолгор

   Сүрэн – Ц.Цэрэнлхам

“Монгол кино” үйлдвэр   Улаанбаатар    1954 он

МУУГЗ,Кино найруулагч Дэмидийн Хишигт “Шинэ жил” монголын уран сайхны киноны Эвлэлийн үүрийн даргын дүрд манай Телевиз, киноны нэрт зохиолч, кино найруулагч Дэмидийн Хишигт гуай тогложээ. “Цэргийн хүү” киноны Навааны дурийг дэпгэцнээ бүтээж,. “Баясгалан”, “1964 онд “Тус биш ус киног найруулжээ.

УК№28 БАЯСГАЛАН                                                

Зохиолч – Ч.Ойдов

Найруулагч – Д.Хишигт

Оператор – Г.Цэрэн

Ц.Дашдондог

Зураач – Д.Сүхбаатар

Хөгжмийн зохиолч – Д.Лувсаншарав

Дууны оператор – Л.Найдан

Туслах оператор – О.Дашзэвэг

Нүүр будагч – П.Ичинхорлоо

Эвлүүлэгч – Д.Тогтохсүрэн

УК№36 ТУС БИШ УС

Зохиолч – Ч.Чимид /Төрийн шагналт/

Найруулагч – Д.Хишигт

Оператор – О.Уртнасан

Зураач – П.Цогзол

Хөгжмийн зохиолч – Л.Мөрдорж /Төрийн шагналт/

Дууны оператор – Б.Самбуу

Авто техникийн зөвлөгч – С.Зодвоо /дэд хурандаа/

Туслах найруулагч – О.Соёлт

Туслах оператор – М.Биндэръяа

Гүйцэтгэх зураач – Ц.Цэдэн-Иш

Монтажчин – Д.Тогтохсүрэн

Т.Цэрэндэжид

Нүүр будагч – Б.Алтанцэцэг

Зохион байгуулагч – Л.Гэндэнжамц

Д.Хишигт 1931 онд Архангай аймгийн Хашаат сум “Гүнгийн өвөпжөө” гэдэг газар төрсөн. 1950 онд Урлагийн сургууль,1967 онд Москвад Зурагт радиогийн курс,1957-1959 онд БХКУД сургуульд суралцаж төгсөөд, хүүхдийн төв театрын анхны жужигчин,туслах найруулагч, Дорнод аймгийн ХДТ-ын уран сайхны удирдагч,Монгол кино үйлдвэрт ассистент найруулагч, баримтат киноны найруулагч, 1967-1991 онд МҮТВ-д найруулагч, 1991 оноос РТДС-д багшаар ажиллажээ. Гарьд,Тод,Цэц гурван магнай киноны зохиолыг бичиж монголын ард түмний хайрыг хүлээсэн, ”Монгол гэр”, “Монгол хеөмий”, “Монгол эмээп” зэрэг олон арван баримтат кино бүтээснээс Москва хотноо болсон Олон Улсын “Солонго-87” телевизийн кино наадамд “Ингэн эгшиг” кино нь тэргүүн шагнал хүртсэн гээд олон уран бүтээлийг нь үнэлж 1991 онд Монгол улсын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн цолоор шагнасан байна.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пунцаг Цэрмаа 2 ууланд цанаар гулгаж байна.Пунцаг оныхоо төлөвлөгөөг эхний 3 сард биелүүлсэнд бригадын хамт олон түүнд баяр хүргэнэ.Пунцаг нөхдийн хамт үйлдвэрээс гарч, инээлдэн явцгаана.Тэднийг орой гэртээ ирэхийг урина.Пунцаг эмнэлэгт очиж Цэрмаатай утсаар ярьж, гэртээ очихыг урина. Пунцаг гаднаас орж ирээд хувцасаа солиод, ээждээ баярын юм бэлдэхийг хэлээд, хуралд суухаар явна. Долгор Дулмаа хоёр ярилцаж,хүүгээ хурим хийх гэж байна гэж ойлгоно..Дулмаа дэлгүүрт Самбуутай уулзаж ярилцаад идэх юм цуглуулж авна. Пунцагынд залуучууд ирээд ээжтэй нь мэндэлж,.бригадын нөхөд, Цэрмаа, Самбуу, эхнэрийн хамт тэд хундага тулгаж баярлацгаана..Гаднаас Долгор хадаг барьсан шинэ хосуудад сайхан амьдрахыг ерөөж үг хэлнэ.. Бүгд инээлдэнэ.Дуу дуулцгаана.Хөдөлмөрийн “Шинэ жил”-ээ тэмдэглэлээ.

Ц.Цэрэндорж-Пунцагт